1b. Quan sát ánh sáng: Trước khi bấm máy, bạn phải xác định cho được nguồn sáng chính từ đâu.

Khi tới địa điểm chụp, nếu là ngày mây, thì cả bầu trời sẽ tạo nên loại ánh sáng tản (diffusing light), đây là ánh sáng thích hợp và lý tưởng nhất cho chân dung.

Ví dụ về ánh sáng tản (diffusing light), trời mây (ảnh dưới)

Loại ánh sáng lý tưởng kế tiếp là ánh sáng nhẹ khi mặt trời sắp mọc hay gần lặn. Với loại ánh sáng dịu này, nếu bạn khéo đặt chủ đề thì thì khuôn mặt sẽ tạo nên tỉ lệ highlight và shadow không quá tương phản, ảnh nhìn sẽ kịch tính hơn.

Ảnh sau chụp lúc mặt trời gần tà, phần highlight không bị cháy (blown-out) và phần shadow vẫn giữ được chi tiết.



Nên tránh chụp lúc nắng gắt (giữa trưa), nhưng nếu phải chụp thì tìm hàng hiên hay trong bóng râm. Trong trường hợp này, ánh sáng từ ngoài vào trong hàng hiên/bóng râm sẽ trở thành nguồn sáng chính.

Ảnh sau được chụp trong hàng hiên trong một ngày nắng gắt (harsh). Ánh sáng HẮT vào từ bên phải ảnh.

1c. Posing chủ đề: Phần này liên quan mật thiết đến góc chụp và kỹ thuật framing.

Cơ bản nhất và dễ nhất để pose là để vai chủ đề tạo thành một góc khoãng 45 độ với hướng máy chụp



Ảnh dưới tôi điều khiển model đứng yên và tôi di chuyển qua bên trái, tôi đề nghị model nghiêng đầu về phía trước một tí và....bấm máy. (lưu ý hướng chụp và vai chủ đề tạo thành một góc nhọn.



Kinh điển nhiếp ảnh đòi hỏi chủ đề pose kỹ lưỡng từ đầu, tay, ngón tay, chân, đứng, ngồi, nằm....tới mức hoàn chỉnh. Làm như vậy thường làm cho chủ đề căng thẳng (ý kiến riêng của hafoto). Để làm cho posing trở nên dễ dàng, ngoài vai và góc máy nêu trên bạn chỉ cần nhớ thêm:

Một tư thế pose đẹp là một tư thế mà chủ đề cảm thấy thoải mái, giống như một tư thế thật, bạn chỉ điều chỉnh chủ đề sao cho bố cục thỏa mản.

Chi tay và chân nên nằm trên cùng vùng mặt phẳng với đầu (plane) và hơi gấp khúc để tạo những đường chéo dẫn tới mặt chủ đề.

Ảnh sau 2 cánh tay chủ đề tạo nên những đường gấp khúc và dẫn mắt người nhìn tới khuôn mặt chủ đề.

1d. Góc chụp: Chọn góc chụp đẹp khôn những giúp ta hiểu chỉnh những chi tiết trên khuôn mặt chủ để và vóc dáng (xin xem tip "perspective" đã viết) mà còn làm tăng tính đa dạng của chủ đề. Sự thể hiện của khuôn mặt (facial expressions) thay đổi từng giây một và từng góc độ một nên cần thiết phải chụp nhiều góc cạnh khác nhau.

Lợi điểm thứ 2 là góc chụp còn giúp ta loại bỏ những chi tiết lộn xộn ở background và giải quyết những trường hợp ánh sáng khó chụp.

Lưu ý khi chụp ở góc thấp, yêu cầu chủ đề nghiêng về phía trước để tránh biến dạng (thân hình to và đầu bị nhỏ lại)

 

Ảnh dưới vì những chi tiết lặt vặt trên mặt đất nên tôi chọn góc chụp thấp và yêu cầu chủ đề hơi nghiêng về phía trước để giảm thiểu sự biến dạng.

Ảnh dưới tôi chọn góp chụp cao để né ánh sáng gắt của mặt trời....

 

Trường hợp góc cao giúp ta tránh được ánh sáng trực tiếp từ mặt trời, và nền đất trở thành background. Tương tự vậy, yêu cầu chủ đề ngả ra phía sau để tránh biến dạng.

 

Điều khiển chủ đề bằng lời nói (Directing model verbally): Cùng với khoãng cách chụp lý tưởng bạn phải luôn luôn khuyến khích, khen ngợi, nếu cần ngưỡng mộ chủ đề để tạo cảm giác tự tin và phấn khởi cho chủ đề. Nếu chủ đề có những tư thế pose và cách diễn cảm lạ lùng hơi quá đáng thì bạn củng đừng có chê và tiếp tục bấm máy thêm vài tấm rồi dừng lại giả vờ nghĩ giải lao (take a break) để phá tan dòng cảm xúc lạ lùng đó.

Khi yêu cầu chủ đề pose tay hay đầu bạn chỉ cần nói chứ không cần chạm đến người chủ đề. Ví dụ như:
- Cuối đầu xuống tí và nhìn lên (đừng có lấy tay chạm vào đầu người ta )
- Đưa tay lên ngang tầm mắt và vịn vào bờ tường.
- Nghiêng người ra phía sau và chịu trọng lực lên chân sau.
Cùng với việc dùng lời nói yêu cầu chủ đề, bạn phải di chuyển để đạt góc chụp lý tưởng (đừng mong mõi chủ đề cho bạn tư thế chụp lý tưởng).
Đừng quên, sau khi yêu cầu chủ đề bạn phải tỏ ra mình tán thưởng. Những lời tán thưởng giống như một dấu chấm mà chủ đề cần phải ngừng lại và tập trung vì đó sẽ là thời điểm bạn bấm máy. Ví dụ:
- Đúng rồi (bấm máy), đẹp lắm (bấm máy), rất tình (bấm máy) v.v.....
- Wowww (click), excellent (click), man you look awnsome (click), i like that (click).......

Không bao giờ đếm (ví dụ 1....2...3... chụp nha). Kỹ thuật này rất tệ hại vì hoặc là chủ đề sẽ cho bạn cảm xúc giả (fake expression) hoặc bạn sẽ tăng áp lực lên chủ đề (building up tension).
Ví dụ sau có thể sẽ là ý nghĩ của chủ đề (trong ngoặc) khi bạn dùng kỹ thuật đếm.
- Một (aaaa anh ta sắp chụp rồi)....Hai (Gần chụp rồi cố gắng lên cần phải chú ý cao độ và nhoẽn miệng cười) ....và Ba chụp nè (nhe răng).
Kết quả là bạn sẽ có nụ cười giả tạo (fake smile). Người ta nói khi cười đôi mắt củng cười....

Thay vì yêu cầu chủ đề thể hiện một cảm xúc nào đó mà bạn tìm kiếm, bạn hãy giả vờ như chủ đề đã có cảm xúc đó rồi.
Ví dụ: Wowww, bạn nhìn rất tự tin (tự nhiên chủ đề sẽ chuyển qua thái độ tự tin.
Ví dụ 2: I like this look, it is very serious (model will act accordingly).

Tip 6: The mind game: Những điều cần biết trong một Photo Shoot Session (tiếp theo)

Mật độ chụp: Là khoãng thời gian giữa 2 lần bấm máy. Kỹ thuật này củng được dùng để tác động lên trạng thái tâm lý và cảm xúc của chủ đề.

Nếu mật độ chụp cao (khoãng từ 2 giây -> 5 giây) thì sẽ gây cho chủ đề cảm giác hưng phấn. Họ có cảm giác là mỗi cử chỉ, động tác đều sẽ được nắm bắt (captured) và điều này ảnh hưởng đến: 1. Sự tập trung và chú ý cao độ của chủ đề vào ống kính, 2. Sự tự tin của chủ đề, phải làm sao cho họ cảm giác rằng họ nhìn đẹp nhất, thu hút nhất. Phải làm cho họ tin rằng "Woww! I am attractive, beautiful, handsome,....and look best, that is why he (the photographer) shots non-stop"

Hơn nữa khi bạn bấm máy với mật độ cao, sát xuất ảnh đẹp sẽ cao hơn và vì.....memory rẻ mà (kakakakka)

Chụp mật độ cao thích hợp với "Active Posing". Nghĩa là chủ đề chuyển động và tạm dừng (pause) cho bạn bấm máy và nhanh chóng chuyển qua tư thế khác. Vì vậy, để giữ dòng cảm hứng cho chủ đề khi họ tạm dừng bạn phải bấm máy ngay (cho dù là bạn cảm thấy pose chưa hoàn chỉnh, bố cục chưa tốt) để cho họ tiếp tục chuyển qua động tác khác.

Những ảnh sau tôi compose và chụp chỉ trong vòng 2 giây cho mỗi shot (Bạn để ý tấm 2 và 4 cho dù chủ đề chưa hoàn toàn chuẩn bị tôi củng bấm máy để model tiếp tục chuyển động).




Nói chung, khi bạn đưa máy lên nhìn vào ống ngắm là trong vòng 2 tới 5 giây (cho dù bạn biết tấm ảnh đó sẽ compose sai, đừng lo chút nữa delete) thì vẫn bấm máy, nếu bạn ngắm nghía quá lâu, thì chủ đề sẽ nghi ngờ về khả năng diễn cảm củng như bề ngoài của họ.

Nếu bạn cảm thấy cần thêm thời giờ để compose một tấm ảnh thì bạn phải giải nghĩa tại sao bạn làm vậy để chủ đề biết rằng họ phải làm gì đề cộng tác với bạn và điều đó không liên quan gì đến khả năng diễn cảm hay bề ngoài của họ.

Ảnh sau tôi yêu cầu chủ đề nghiêng đầu sao cho hướng ánh sáng chỉ làm nổi bật một bên thôi (window lighting), họ biết rằng tôi cần thời gian để đạt hiệu quả mong muốn.

Khi bạn cảm thấy có sự liên lạc tin tưởng của chủ đề đối với mình, thì bước kế tiếp là làm cho buổi chụp (photo shoot) thêm phần hứng thú. Trước khi bước vào phần này thường thì bạn nên cho model giải lao (take a break) và cho họ xem qua những hình được chụp trên view finder (ưu điểm của digital).

Những cách sau tôi thường áp dụng để làm cho buổi chụp thêm phong phú:

1. Thay đổi khoảng cách chụp: Tới giai đoạn này bạn có thể phá vỡ khoãng cách kinh điển (working distance) để áp sát hay chụp ở cự li xa (tới đây phần nào chủ đề củng hiểu style chụp của bạn rồi).

Ảnh sau tôi tiến gần hơn khoãng cách lý tưởng để có shot này:



....ảnh sau được chụp ở khoãng cách hơn 10 mét:

[