Mỗi nền văn hóa có những điều kiêng kị được
truyền tụng từ thế hệ này sang thế hệ khác như một dạng định lý không
cần chứng minh. Phần lớn những điều kiêng kị đều xuất phát từ mục đích
tốt nhưng không phải bao giờ cũng có cơ sở khoa học. Hãy xem những “mệnh
đề” kiêng kị này trước khi áp dụng chúng như “định lý” nhé:
1. Kiêng chụp ảnh 3 người
Vì sao kiêng?Số
03 vốn được coi là một số linh thiêng trong dịch lý của người phương
Đông. Con số này được cho là điển hình, để diễn giải nhiều nghi thức tín
ngưỡng như Tam Thế (chỉ ba vị Phật là Phật quá khứ, Phật hiện tại và
Phật vị lai), Tam Bảo (Phật – Pháp – Tăng) để chỉ ba giới trong Phật
Đạo, cỗ tam sinh (trâu – lợn – dê), hay tục thờ Táo quân (2 ông 1 bà),
vững như kiềng 3 chân… Chính vì con số 3 là một con số thiêng liêng được
cho là sự kết hợp của các đấng tiên tử, người bình thường phải tránh
không được sử dụng để tránh mạo phạm đến thần linh.
Cũng có một lý giải khác bắt nguồn từ một câu nói của Khổng Tử:
“Tam nhân đồng hành tất tổn nhất nhân
Nhất nhân du hành tất đắc kỳ hữu”
Tạm dịch:
“Ba người cùng đi ắt mất một
Một người đi lẻ ắt gặp bạn hữu”
Vì sao không? ^_^Từ
thời phong kiến, văn hóa thứ bậc đã ảnh hưởng sâu sắc trong tư duy của
người phương Đông. Những tư tưởng như đấng thiên tử (con trời) thể hiện
sự tôn sùng, thần bái dành cho người có cấp bậc hoặc địa vị xã hội cao.
Ngược lại những người có địa vị cao hơn làm những việc đại sự để chăm lo
cho đời sống của những người có địa vị thấp hơn. Những người dưới (cả
về tuổi tác, vai vế đến địa vị) phải tôn trọng những người cao hơn và
thể hiện điều đó qua cách tránh đặt tên trùng với những người có địa vị
cao gọi là không phạm húy. Do vậy mà mới có cách kiêng số 3 – không dùng
số thiêng liêng của thần linh.
Sự diễn giải câu nói của Khổng Tử đã
biến dị do truyền miệng nên có phần thiếu cơ sở, suy diễn. Trước đây
được áp dụng thành kiêng vẽ tranh 3 người vì tạo nên sự xung đột. Ngày
nay, khi máy ảnh xuất hiện, việc kiêng kị này cũng được áp dụng luôn
trong cả ảnh chụp.
Trên thực tế, nhiều gia đình có 3 thành viên đều
chụp ảnh gia đình và điều đó trở nên bình thường. Sau khi chụp ảnh, gia
đình cũng không gặp chuyện chẳng lành như lời đồn đại, bài kiêng kị vẫn
hay đề cập.
2. Kiêng chụp ảnh bầu
Vì sao kiêng? Vì
e ngại “Nói trước, bước không qua” nên gia đình tránh việc công bố rộng
rãi chuyện bầu bì ra ngoài. Chụp ảnh bầu chính là hình thức công khai
với tất cả mọi người. Từ tâm lý e dè đó mà có chuyện kiêng chụp hình bầu
của thai phụ.
Bên cạnh đó, khi mang bầu là cơ thể người phụ nữ có
những đặc điểm hình thể như tăng cân nhanh, chân tay phù nề, dáng đi khệ
nệ, da mặt nổi mụn, da vùng nhân trung sẫm màu (trông như có râu)… tạo
nên quan niệm “bầu bì, xấu xí”. Sao lại chụp ảnh người phụ nữ lúc xấu
nhất làm gì??? Quan niệm này góp phần vào chuyện kiêng chụp ảnh bầu.
Vì sao không? ^_^
Mẹ & Nemo (7 tháng)
Phụ
nữ trở nên nhạy cảm hơn trong thời gian mang thai. Vì thế, để giữ gìn
cho tâm lý người mẹ tương lai không bị căng thẳng hoặc bất an nếu nhỡ có
chuyện không mong muốn xảy ra, họ không bị những lời chúc tụng sớm của
bạn bè, người thân, đồng nghiệp… làm ảnh hưởng tinh thần. Nhưng không có
nghĩa là giấu nhẹm đi trong suốt 09 tháng ròng.
Trong vòng 05 tháng
đầu tiên, sự phát triển của thai nhi cần kiểm tra định kì để theo dõi.
Và trong khoảng thời gian nhạy cảm này, các kết quả xét nghiệm có thể
báo hiệu những vấn đề, nguy cơ tiềm ẩn khó đoán trước. Tuy nhiên sau
thời gian này, thai kì ổn định và phát triển bình thường, gia đình có
thể an tâm và sẵn sàng để công bố tin vui cho bạn bè, người thân. Khi
đó, chụp ảnh bầu là một cách báo tin vui vừa nhẹ nhàng, vừa hiện đại.
Nhiếp
ảnh sẽ khai thác người phụ nữ ở những khía cạnh đẹp của cô ấy và nhấn
mạnh những yếu tố đặc biệt, ý nghĩa để người mẹ trẻ thêm yêu quý bản
thân và hài lòng với cơ thể của mình.
3. Kiêng chụp ảnh trẻ em lúc ngủ
Vì sao kiêng?Trẻ
em lúc ngủ mắt nhắm nghiền, cơ thể bất động giống người chết nhắm mắt,
xuôi tay. Vì thế, chụp ảnh trẻ em khi đang ngủ là điềm xui xẻo cần kiêng
tuyệt đối.
Vì sao không? ^_^
Trung Nhím – 16 ngày tuổi
Điều
kiêng kị này bắt nguồn từ việc chụp ảnh chủ thể bị nhắm mắt. Trước đây,
khi chụp bằng máy phim, người chụp không xem trước được các kiểu ảnh
mình đã chụp. Do đó, khi rửa ảnh, có những tấm ảnh chụp đông người, có
chủ thể chớp mắt. Nhưng hình ảnh bất động kết hợp với đôi mắt nhắm
nghiền khiến chủ thể đó bị coi giống người chết. Rơi vào tình huống đó
là điềm xui xẻo. Quan điểm này phát triển và mở rộng phạm vi áp dụng lên
trẻ em lúc ngủ. Nhưng ngày nay, chụp ảnh trẻ em nhắm mắt đang ngủ với
nhiều tư thế thú vị trở thành một đề tài nhiếp ảnh được khai thác rộng
rãi ở nhiều nước phát triển như Mỹ, Anh, Úc. Các em nhỏ lên hình từ khi
chỉ vài ngày tuổi với những tư thế an toàn tạo thành một ngành dịch vụ
hết sức phát triển. Chỉ cần gõ từ khóa “Newborn Photography”, các bạn sẽ
nhìn thấy những hình ảnh tuyệt đẹp của các em bé trong lúc ngủ.
4. Kiêng chụp ảnh trẻ sơ sinh
Vì sao kiêng?
Chụp ảnh là lấy đi một phần hồn phách của con người vì hình ảnh của em
bé trong bức ảnh chính là phần hồn phách của em bé bị chia tách ra từ
chủ thể. Ánh đèn chớp sáng làm hại mắt của em bé do da mắt bé rất mỏng
nên không chịu được cường độ ánh sáng mạnh của đèn chớp chụp ảnh.
Vì sao không? ^_^
Lạc Lạc (10 ngày tuổi)
Chụp ảnh của em bé không lấy đi phần hồn phách nào cả. Đơn giản là khi
khoa học kĩ thuật kém phát triển, việc có một hình ảnh giống y hệt người
thật trên một tấm giấy là điều không lý giải được. Để chụp và rửa một
tấm hình như vậy không đơn giản, dễ dàng và phổ biến như bây giờ. Chính
vì không hiểu, tâm lý sợ hãi đã sinh ra quan niệm cho rằng đó là trò tà
ma, quỷ quyệt.
Thời kì đầu tiên, máy ảnh không như máy kĩ thuật số
hay được tích hợp trong điện thoại di động hoặc máy tính bảng như bây
giờ. Khi ấy, người chụp trùm đầu dưới một tấm vải đen, mắt ngắm qua ống
kính của máy ảnh, một tay cầm nút bấm tách rời, tay còn lại giơ một đèn
chớp sáng. Khi bấm máy ảnh, đèn chớp sáng và phát ra một tiếng bụp lớn,
ánh sáng lóe lên với cường độ mạnh. Dù là người lớn cũng bị lóa mắt bởi
ánh sáng này. Nhưng ngày nay, máy ảnh hiện đại có nhiều chức năng khắc
phục được yếu tố này như bộ phận điều khiển đèn chớp từ xa nên đèn không
nháy trực tiếp vào mắt người được chụp. Thêm vào đó, chế độ điều chỉnh
nhạy sáng ISO để chụp dễ hơn trong điều kiện thiếu sáng. Ngoài ra còn
các thiết bị tản sáng, hắt sáng để làm ánh sáng dịu hơn, mềm hơn. Tất cả
đã góp phần đưa ngành dịch vụ chụp ảnh trẻ em trở nên phổ biến và phát
triển trên khắp thế giới. Riêng Việt Nam hiện nay cũng có không dưới 60
phòng chụp nhận chụp hình cho trẻ em.
Tác
giả biết rằng kiêng kị cũng là một trong nhiều phương cách được truyền
tụng nhằm đảm bảo sức khỏe và bảo vệ cho các em bé thân yêu. Nhưng với
sự hỗ trợ của khoa học kĩ thuật hiện đại, không phải bài kiêng kị nào
cũng có tác dụng thực tế và hiệu nghiệm. Là những người mẹ hiện đại, Tác
giả mong rằng các mẹ sẽ tìm các cơ sở khoa học để phân định đúng sai
trước khi áp dụng, đảm bảo các tình yêu tí hin của chúng ta luôn khỏe
mạnh, xinh đẹp.